تا 80سال پیش روانشناسی را مطالعه روح و روان و روانشناس را فردي میدانستند که رویدادهاي درونی، ذهنی و مغزي را مثل تصورات، خاطرات، افکار و احساسات مطالعه میکند.طبق این تعریف، روان شناسی شاخهاي از ذهنی ترین بخش دانش انسان؛ یعنی فلسفه بود. اما از اوایل قرن بیستم و با پیشرفت سریع دو علم زیست شناسی و فیزیک، روانشناسی نیز مطالعه ذهنی (زندگی روانی) را کنار گذاشت و به مشاهده و مطالعه رفتار موجودات پرداخت. البته هنوز نیز روان شناسان فرآیندهاي ذهنی را مطالعه میکنند اما این کار را نه به صورت ثبت شخصی ادراکات و احساسات بلکه به شیوه عینی و علمی انجام میدهند.
رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی داراي 4 گرایش بالینی، آموزش کودکان استثنایی، صنعتی و سازمانی و عمومی است. در این میان روانشناسی بالینی خدمات تشخیص و درمان )روان درمانی( را به افرادي که دچار رفتارهاي نابهنجاري مثل افسردگی، اضطراب، وسواس، و غیره هستند، ارائه میدهد که این خدمات در سه زمینه تشخیص، درمان و پیشنهاد روشهایی براي پیشگیري از معضلات و ناهنجاريهاي رفتاري ارائه میشود. روانشناسی صنعتی و سازمانی نیز یافتههاي روانشناسی را در تمام محیطهاي کاري به کار میبرد؛ یعنی درباره این که محیط کار باید چگونه باشد تا بهترین بازدهی را داشته باشد یا چه متغیرهایی در ارتباط بین کارفرما و کارگر مؤثر است و چه عواملی باعث عدم تفاهم بین کارفرما و کارگر میشود، مطالعه میکند.ذروانشناسی عمومی نیز به مطالعه کلیات روانشناسی میپردازد و روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی کاربرد یافتههاي روانشناسی در رابطه با کودکان استثنایی (تیزهوشان و معلولین جسمانی) است.
توانایی هاي لازم :
زیست شناسی و شیمی در این رشته اهمیت بسیاري دارد و باید پایه علوم زیستی دانشجوي این رشته قوي باشد. به همین دلیل امروزه دانشجویان این رشته از بین دو گروه آزمایشی علوم انسانی و علوم تجربی پذیرفته میشوند. از سوي دیگر آمار و ریاضی و زبان انگلیسی در این رشته کاربرد و اهمیت زیادي دارد. دانشجوي این رشته باید نسبت به اطراف و جامعه خود دید عمیقی داشته باشد تا بتواند ظرافتهاي رفتاري افراد را درك کند و به ویژگیهاي روانی افراد پی
ببرد.
موقعیت شغلی در ایران :
امروزه روان شناسی با همه جنبه هاي زندگی ما ارتباط دارد و هر اندازه که جامعه پیچیده تر شود، روانشناسی نیز نقش مهم تري در حل مسائل آدمی برعهده میگیرد. این به معناي فرصتهاي شغلی متنوع و گسترده براي فارغ التحصیلان رشته روانشناسی است. به گفته کارشناسان این رشته، آینده روان شناسی در کشور ما روشن و امیدبخش است و فارغ التحصیلان این رشته باید آینده خود را در فردا ببینند. چون کشور ما یکی از کشورهاي در حال توسعه است و بدون
بهره گیري از شاخه هاي مختلف روان شناسی نمیتواند توسعه همهجانبه داشته باشد. از سوي دیگر کشور ما، کشور جوانی است و امروزه یکی از دغدغه هاي خانواده ها، حفظ بهداشت روانی و بالا بردن سطح دانش فرزندانشان میباشد که این دو مهم نیز به یاري شاخه هاي مختلف روان شناسی از جمله روان شناسی رشد و روان شناسی تربیتی امکانپذیر است.
دروس مشترك در گرایشهاي مختلف روانشناسی :
روانشناسی عمومی، علم النفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی، آمار توصیفی، فیزیولوژي عمومی، کلیات فلسفه، مبانی جامعه شناسی، روانشناسی احساس و ادراك، متون روانشناسی به زبان خارجی، آمار استنباطی، روش تحقیق در روانشناسی، روانشناسی فیزیولوژیک، روانشناسی تجربی، روانشناسی رشد، روانشناسی یادگیري، روانشناسی تربیتی، روانشناسی اجتماعی، روانسنجی، انگیزش و هیجان، شخصیت، آسیب شناسی روانی، بهداشت روانی، روانشناسی
مرضی کودك، تاریخچه و مکاتب روانشناسی.
دروس تخصصی گرایش روانشناسی بالینی:
کاربرد مقدماتی روشهاي تشخیص بالینی، کاربرد مقدماتی روشهاي درمان، مصاحبه، سمینار مسائل روانشناسی بالینی در جهان و ایران، پژوهشهاي عملی در روانشناسی بالینی، روانشناسی پویایی گروه، کلیات روانپزشکی، بررسی مقدماتی نظریه هاي روان درمانی، روانشناسی مشاوره و راهنمایی، روانشناسی کودکان استثنایی.
دروس تخصصی گرایش روانشناسی عمومی:
طرحها و پژوهشهاي آزمایشگاهی، مقدمات نورو بسیکولوژي، ارزشیابی شخصیت، روانشناسی مشاوره و راهنمایی، روانشناسی هوش و سنجش آن، تفکر و زبان، روانشناسی پویایی گروه، روانشناسی کودکان استثنایی، سمینار در مسائل روانشناسی عمومی، اختلالات یادگیري، روانشناسی جنایی، پژوهشهاي عملی در روانشناسی عمومی.
دروس تخصصی گرایش روان شناسی استثنایی:
روان شناسی مشاوره و راهنمایی، نظریه ها و کاربرد آزمونهاي شناختی، روان شناسی کودکان تیزهوش و روشهاي آموزش آنها، روان شناسی کودکان عقب مانده و روشهاي آموزش آنها، اختلالات تکلم و گفتار درمانی، روان شناسی تدریس به کودکان ناشنوا، روان شناسی تدریس به کودکان نابینا، متون روان شناسی کودکان استثنایی به زبانهاي خارجی، بهداشت روانی کودکان استثنایی و خانواده، زمینه پیشگیري از تولد کودکان عقب افتاده، روان شناسی کودکان ناسازگار، روشهاي تغییر و اصلاح رفتار کودکان، سمینار مسائل کودکان استثنایی در جهان و ایران، پژوهشهاي عملی در روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی.