بهترین زمان برای مطالعه
زمان مناسب برای مطالعه از جمله موضوعاتی است كه نظریه های گوناگونی دربارة آن ارائه شده و بحثهای زیادی صورت گرفته است.
هر كس بنابر تجربه یا تحقیق خود زمان یا زمانهای خاصی را برای مطالعه پیشنهاد میكند. به راستی بهترین زمان برای مطالعه چه موقعی است؟
گروهی كه معتقدند مطالعه آخر شب مناسبتر است، میگویند چون خواننده بعد از مطالعه میخوابد ذهن فرصت كافی برای پردازش اطلاعات دارد و مطالب خوانده شده بهتر در حافظه تثبیت میگردد. لذا مطالب برای مدت طولانی تری در حافظه باقی میماند. در واقع این گروه معتقدند از آنجا كه در هنگام خواب مطلب یا اطلاعات جدید دیگری وارد حافظه نمیشود لذا فرصت كافی برای پردازش اطلاعات وارده است.
گروهی كه مطالعه در صبح زود را پیشنهاد میكنند عقیده دارند كه یادگیری نیاز به مغز آماده و سر حال و بدون خستگی دارد. این عده معتقدند با مغز خسته نمیتوان چیزی را به درستی آموخت. در واقع اصل را بر آمادگی مغز میدانند. میگنا داتآیآر اینان بر این عقیده هستند كه چون در شب مغز استراحت كرده و شخص خستگی ذهنی ندارد لذا هنگام صبح آمادگی بیشتری برای یادگیری دارد و آنچه در صبح خوانده شود بهتر در حافظه باقی میماند، به همین دلیل مطالعه در اوایل صبح را پیشنهاد میكنند.

زمان دقیق مطالعه
واقعیت این است كه هیچ زمانی به طور دقیق و انحصاری برای مطالعه وجود ندارد ؛ یعنی دقیقاً نمیتوان مشخص كرد كه در چه هنگامی باید مطالعه و در چه موقعی از آن پرهیز كرد بلكه هر وقت احساس كردید كه میتوانید مطالعه كنید درس خواندن را شروع كنید.
زمان مطالعه بستگی به خود شما دارد كه چه موقعی از نظر جسمی و روانی آمادگی لازم را دارید. اگر نسبت به زمانهای خاص برای مطالعه شرطی شدهاید آن اوقات بهترین زمان مطالعه است.
فرضاً اگر همیشه عادت دارید صبحها در مكان مشخص مطالعه كنید آن زمان و آن مكان برای شما بسیار مناسب است زیرا نسبت به زمان و مكان مطالعه شرطی شدهاید تا آمادگی بیشتری برای تمركز و یادگیری دارید.

شگفتی های زمان در حیات انسان
در زیر روشهایی را عنوان میكنیم كه طی آنها میتوانید با ساعت درونیتان سازگارتر و موافقتر زندگی كنید.
7صبح: هنوز بدن ضعیف است، پس وقت ورزش نیست چون در این ساعت با ورزش فقط به قلب فشار وارد میشود. به جای ورزش صبحانه بخورید چون دستگاه گوارش در این زمان به خوبی كار میكند.

9صبح: حافظه كوتاهمدت انسان در نیمههای شب در اوج قدرت خود قرار دارد زیرا دمای بدن به پایینترین مقدار خود میرسد و مغز در این حالت به نحوة كارآیندی قادر به ذخیره اطلاعات میباشد. اما خوشبختانه حافظه كوتاه مدت شما در ساعت 9صبح نیز هنوز خوب كار میكند. احتمالاً این درست همان زمانی است كه شما شروع به كار میكنید و اگر چنین است زمان مناسبی است برای ملاقاتهای كوتاه ولی نه دیدارهای طولانی؛ زیرا زمان حافظه كوتاه مدت است در این ساعت بدن سفت و سخت بیدار است و زمانی است كه نیروی زیادی را در اختیار دارد.

10صبح: ساعتی كه ارگانیسم به خودش میآید و اعلام آمادگی میكند. بدن انرژی زیادی را در اختیار دارد و حرارت بدن بالاست. نكته مهم این كه بین ساعتهای 10 تا 12 احتمال سكته های قلبی بیشتر از هر زمان دیگر است.

11صبح: حل مسائل بین اواسط صبح و اواخر آن از هر زمان دیگری سهلتر انجام میپذیرد پس از آن به علت افزایش خستگی این توانایی سیر نزولی خود را طی میكند. بهترین وقت برای تصمیم گیری دشوار، حول و حوش قبل
از نهار است در این ساعت بدن در بهترین حالت و زمان خود قرار دارد. بدن كاملاً آماده است تا مسائل ریاضی و سخت ترین فرمولها را حل كند.

1بعد از ظهر: بدن از تب وتاب میافتد. بهره وری در اواسط روز بیست درصد كاهش پیدا میكند. همه اعضای بدن در پایین ترین سطح فعالیت میباشند. در این ساعت فقط كیسه صفرا است كه خوب فعالیت میكند و مشغول هضم غذای نیمروزی است. متخصصان مطالعه و یادگیری به شدت اعتماد دارند كه مهمترین عامل تخریب حافظه ونداشتن تمركز عالی «اضطراب» است. برنامهریزی درسی، مطالعه در طول سال تحصیلی و استفاده بهتر از زمان و البته آسودگی
شب امتحان از همه اضطرابهای كاذب جلوگیری میكنند.

2 تا 5 بعد ازظهر: حساسیت نسبت به درد در واپسین ساعات بعد از ظهر به حداقل خود رسیده و بالعكس در نیمه های شب به اوج خود میرسد. با آغاز عصر، حساسیت نسبت به درد افزایش مییابد، بنابراین اگر بایستی با دوچرخه خود به زمین بیفتید یا فعالیت ورزشی میخواهید انجام دهید. آن را حدود ساعت 8شب انجام دهید.

3بعد از ظهر: حافظه بلندمدت آن نوع حافظهای است كه در موقع به خاطر آوردن وقایع دیروز یا ماه های گذشته از آن استفاده میكنیم و در حدود 3 بعد از ظهر بیش از هر زمانی با كارآیی عمل میكند. اگر بایستی مطلب مهمی
را به خاطر بسپارید این ساعت وقت آن است.

4تا 8بعد از ظهر: سرعت واكنش در ابتدای روز، نسبت به هر وقت دیگری كمتر است. لیكن تدریجاً بهبود یافته و بین واپسین ساعات بعد از ظهر و اواسط عصر به بالاترین مقدار خود میرسد. این بهترین موقع برای تایپ كردن یا
بازی تنیس است.

7بعد ازظهر: متابولیسم در اوایل عصر بالاترین حد خود را دارا است و در ساعت اولیه صبح پایینترین حد را این حقیقت كه سرعت متابولیسم در نیمههای شب كاهش مییابد، به مبتلایان سرطان امید تازهای میبخشد در این ساعت میزان فشار خون و ضربان نبض كاهش پیدا میكند. به همین دلیل كسانی كه از داروهای كاهش دهنده فشار خون استفاده میكنند باید دقت بیشتری داشته باشند. چون داروهای فشار خون در این زمان باید با احتیاط بیشتری مصرف شود. تأثیر داروهای ضد افسردگی در این ساعت خیلی زیاد است.

11شب: بدن ارگانیسم ترشح هورمونها را كه در طول روز فعال بوده است متوقف میكند آرامش به سراغ بدن میآید و جسم احساس راحتی میكند.

1 بامداد: بازدهی در پایینترین حد قرار دارد. در این ساعت حتی كسانی كه شب كار هستند و عادت به شبكاری دارند،خوابشان میگیرد. دقت كم میشود چون بدن و اعضای بدن خود را برای خوابیدن آماده میكنند. تأثیر ساعات مختلف خواب شب در سلامتی بدن داشتن عادات غذایی صحیح و توجه به زمان خوابیدن و استراحت برای حفظ سلامت بدن مهم است تا بتواند مواد مغذی را جذب و مواد زائد را دفع كند. برای سالم زیستن، باید خواب راحت و آرامی داشته باشیم.

به موارد زیر دقت كنید تا اهمیت خوابیدن برای شما روشن گردد:
9 تا 11 شب: زمانی است برای از بین بردن مواد سمی و غیرضروری كه این عملیات توسط آنتی اكسیدانها انجام میشود در این ساعت بهتر است بدن در حال آرامش باشد. در غیر این صورت اثر منفی بر روی سلامتی خود گذاشته اید.
11 تا 1 بامداد: عملیات از بین بردن مواد سمی در كبد ادامه دارد و شما باید در خواب عمیق باشید.
1 تا 3 بامداد: عملیات سمزدایی در كیسه صفرا، در طی یك خواب عمیق به طور مناسب انجام میشود.
3 تا 5 صبح: عملیات از بین بردن مواد سمی در ریه اتفاق میافتد. بعضی مواقع دیده شده كه افراد در این زمان، سرفه شدید یا عطسه میكنند.
7 تا 9 صبح: جذب مواد مغذی صورت میگیرد، پس بهتر است صبحانه بخورید. افرادی كه بیمار میباشند، بهتر است صبحانه را در ساعت شش و سی دقیقه میل كنند. سلولها در حالت «كند» خود در مقابل داروهای خاصی كمتر آسیبپذیرند و با زمانبندی صحیح وعدههای مصرف مواد ضدسرطان میتوان كارآیی آنها را افزایش داد. داروهای ضدآسم و مسكنها نیز در ساعات آخر عصر مؤثرترند و اثرات جانبی كمتری را بر جای میگذارند. اما مخاطب اصلی ما دانشآموزان، داوطلبان كنكور و دانشجویان هستند كه باید در ساعتهای مختلف با توجه به آمادگی جسمانی و ذهنی مطالعه كنند و لزوماٌ نبایستی در یك زمان بسیار كوتاه كه شاید حافظه بلندمدت با كوتاهمدت قدری بیشتر فعال هستند، مطالعه كنند. بنابراین با یك برنامه سنجیده و دقیق سعی میكنید در ساعت های مختلف درس بخوانید.